# เลิกห้างหุ้นส่วนดีกว่าทำไปก็มีแต่ขาดทุนอย่างเดียว

การทำธุรกิจโดยการรวมตัวเป็นหุ้นส่วนเพื่อดำเนินกิจการร่วมกันนั้น   หุ้นส่วนผู้นำเงินหรือทรัพย์สิน หรือแรงงานมาลงทุนนั้น  ถือว่าเป็นผู้ร่วมชะตากรรมในการได้กำไรหรือขาดทุนจากกิจการที่ทำร่วมกัน   ดังนั้น  หุ้นส่วนจะต้องซื่อสัตย์ ร่วมแรงร่วมใจในการทำงานด้วยกันอย่างเต็มความสามารถและอยู่ในกฎของห้างหุ้นส่วนนั้นอย่างเคร่งครัด  แต่หากห้างหุ้นส่วนไม่สามารถที่จะดำเนินกิจการได้อีกต่อไปหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งสามารถที่จะยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อให้สั่งเลิกห้างหุ้นส่วนสามัญเสียก็ได้

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

มาตรา 1057  ถ้าหุ้นส่วนคนใดร้องขอเมื่อมีกรณีอย่างใดอย่างหนึ่งดังจะกล่าวต่อไปนี้ ศาลอาจสั่งให้ห้างหุ้นส่วนสามัญเลิกกันเสียก็ได้ คือ

(1) เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งนอกจากผู้ร้องฟ้องนั้นล่วงละเมิดบทบังคับใด ๆ อันเป็นข้อสาระสำคัญซึ่งสัญญาหุ้นส่วนกำหนดไว้แก่ตน โดยจงใจหรือเลินเล่ออย่างร้ายแรง

(2) เมื่อกิจการของห้างหุ้นส่วนนั้นจะทำไปก็มีแต่ขาดทุนอย่างเดียว และไม่มีหวังจะกลับฟื้นตัวได้อีก

(3) เมื่อมีเหตุอื่นใด ๆ ทำให้ห้างหุ้นส่วนนั้นเหลือวิสัยที่จะดำรงคงอยู่ต่อไปได้

เรื่องจริงอิงฎีกา/  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8454/2559   

ผู้ร้องบรรยายคำร้องขออย่างชัดเจนอ้างเหตุขอให้ศาลมีคำสั่งให้เลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด ส.  โดยเหตุกิจการของห้างหุ้นส่วนนั้นจะทำไปก็มีแต่ขาดทุนอย่างเดียวและไม่มีหวังว่าจะกลับฟื้นตัวได้อีกและผู้เป็นหุ้นส่วนดำเนินคดีฟ้องร้องกันหลายเรื่องจนไม่สามารถจะร่วมทำกิจการต่อไปได้  ทั้งผู้ร้องยกเลิกสัมปทานค้าขายน้ำมันของบริษัท อ.  รื้อถอนถังบรรจุน้ำมันและตู้จ่ายน้ำมันคืนไปแล้ว   อันเป็นเหตุทำให้ห้างหุ้นส่วนนั้นเหลือวิสัยที่จะดำรงอยู่ต่อไปได้  ซึ่งเป็นเหตุตาม ป.พ.พ. มาตรา 1057 (2) และ (3) หาได้อ้างเหตุผู้เป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งคนใดล่วงละเมิดบทบังคับใดๆ  อันเป็นข้อสาระสำคัญซึ่งสัญญาหุ้นส่วนกำหนดไว้แก่ตน   โดยจงใจหรือเลินเล่นอย่างร้ายแรงตามมาตรา  1057 (1)  ไม่   ผู้ร้องจึงมีอำนาจยื่นคำร้องขอในคดีนี้ ผู้ร้องกับผู้คัดค้านทะเลาะกันรุนแรงเพราะผู้คัดค้านตรวจสอบพบว่าผู้ร้องนำรถยนต์กับรถบรรทุกของห้างหุ้นส่วนจำกัด ส. ไปใช้ส่วนตัว  ผลักภาระค่าใช้จ่ายเป็นของห้างและยักยอกเงินของห้าง  มีการฟ้องร้องดำเนินคดีต่อกันกว่า 10  เรื่อง     ต่อมาผู้ร้องกับ ศ.  แจ้งว่าจะเลิกเป็นห้างหุ้นส่วน   ทั้งเลิกประกอบกิจการสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิงไปแล้ว  อันเป็นเหตุทำให้ห้างหุ้นส่วนจำกัด ส.  เหลือวิสัยที่จะดำรงอยู่ต่อไปได้  ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1057 (3) ประกอบมาตรา 1080 วรรคหนึ่ง   อันเป็นกรณีมีเหตุสมควรที่ศาลสั่งให้ห้างหุ้นส่วนจัด ส. เลิกกันได้